یک روز در مرکز آموزشی تویوتا ؛ روش‌های بسیار جالب کمپانی ژاپنی برای تربیت نیرو
شرکت تویوتا چند کارخانه در هند دارد و شماری از محصولات اقتصادی خود را در خاک این کشور تولید می‌کند. یکی از این کارخانه‌ها در شهر بنگلور واقع شده است. این مجموعه در کنار تولید خودرو، یک مرکز آموزشی اختصاصی نیز دارد که به تربیت نیروی کار ماهر طبق استانداردهای تویوتا می‌پردازد. شاید بدانید کمپانی ژاپنی در زمینه تربیت نیرو استانداردهای خاص خود را دارد و از روش‌هایی بسیار متفاوت استفاده می‌کند. آنچه در ادامه می‌خوانید گزارشی است از بازدید یک روزه از این مرکز آموزشی و اتفاقات جالبی که در آن جریان دارد.
شروع روز با یک سلام ساده
صبح روز کاری در موسسه آموزش فنی تویوتا (TTTI) با یک سلام ساده آغاز می‌شود، اما این سلام چیزی فراتر از یک احوالپرسی معمولی است. صدها دانشجو و کارآموز این کلمات را با صدای بلند فریاد می‌زنند، طوری که گویی در میدان جنگ حضور دارند. اگر فردی ناآشنا به طور ناگهانی در میان این جمعیت ظاهر شود، ممکن است تصور کند که در میان یک واحد نظامی قرار گرفته است! اما برخلاف تصور اینجا یک موسسه آموزشی است که نیروی کار آینده صنعت خودروسازی را پرورش می‌دهد.
تمرین‌های روزانه برای تقویت روحیه و مهارت‌ها
مراسم صبحگاهی در این موسسه شبیه به سایر گردهمایی‌های آموزشی است، ولی در عین حال، تفاوت‌هایی با آنها مهم دارد. روز با تمرینات کششی آغاز می‌شود تا بدن و ذهن آماده شوند، سپس نوبت به ارائه‌های آموزشی و معرفی دانشجویان و کارآموزان می‌رسد. در طول این فرایند، دانشجویان بارها و بارها کلماتی مانند «سلام» و «متشکرم» را با صدای بلند فریاد می‌زنند. این فریادها که شدت آنها بعضاً تا ۸۴ دسی‌بل می‌رسد، بخشی از فرهنگ این موسسه هستند.
جی شانکارا، معاون اجرایی بخش مالی و اداری تویوتا کرلوسکار موتور، می‌گوید: «بلند صحبت کردن و شنیدن صدای خود به افراد کمک می‌کند تا اعتماد به نفس بیشتری پیدا کنند و خجالت خود را کنار بگذارند. ما می‌خواهیم همه کارمندان ما، بدون توجه به نوع شخصیتشان، افرادی باز، شفاف و روراست باشند.»
اهمیت تکرار در یادگیری؛ از خط تولید تا کلاس درس
یکی از اصول کلیدی در کارخانه‌های تویوتا، تأکید بر شناسایی اشتباهات و یادگیری از آنهاست. این فرهنگ تشویق می‌کند که هرگونه خطا یا مشکل در فرایند تولید به سرعت و در اولین فرصت اعلام شود تا بقیه نیز بتوانند از آن درس بگیرند. یکی از ابزارهای مهم در این زمینه، طنابی است که اندون کورد (Andon cord) نام دارد. این طناب مخصوص که در خط تولید نصب شده، به کارکنان اجازه می‌دهد در صورت بروز مشکل و یا نیاز به هر گونه کمک، با کشیدن آن سرپرستان را مطلع کنند.
اگر مشکل در مدت‌زمان مشخصی برطرف نشود، حتی امکان ایست کامل خط تولید وجود دارد. شاید فکر کنید اعلام مشکل هزینه‌هایی برای کارکنان خواهد داشت. اما در تویوتا این موضوع اصلاً به معنای سرزنش شدن و یا داشته هزینه نیست. برعکس، سرپرستان از کارمندان تشکر می‌کنند که مشکل را مخفی نکرده‌اند و به فکر بهبود فرایند هستند. این فرهنگ، امری نیست که بتوان آن را صرفاً از طریق آموزش تئوری منتقل کرد؛ بلکه نیازمند پرورش مداوم و تمرین عملی است.
در موسسه آموزش فنی تویوتا، ۵۰ درصد از آموزش‌ها بر توسعه نگرش و روحیه، ۳۴ درصد بر مهارت‌های عملی و ۱۶ درصد بر دانش فنی متمرکز است. این رویکرد را می‌توان در تمامی بخش‌های موسسه مشاهده کرد. کلاس‌های درس، محوطه، خوابگاه‌ها و حتی سالن‌های مطالعه، همگی به طرز چشمگیری مرتب و منظم هستند. دانشجویان نه تنها مهارت‌های فنی را می‌آموزند، بلکه اصول نظم و مسئولیت‌پذیری را نیز درونی می‌کنند.
تمرکز ویژه بر مهندسی مکانیک و مکاترونیک
موسسه فنی تویوتا در سال ۲۰۰۷ در کارخانه این شرکت در بنگلور تأسیس شده و یک برنامه آموزشی سه ساله را در چهار رشته اصلی ارائه می‌دهد که عبارتند از مونتاژ خودرو، جوشکاری بدنه، رنگ‌آمیزی و مکاترونیک. این برنامه‌ها مشابه دوره‌های مراکز آموزش صنعتی (ITI) هستند و گواهینامه ملی کارآموزی (NAC) را از شورای ملی آموزش فنی و حرفه‌ای (NCVET) دریافت می‌کنند.
تمامی فارغ‌التحصیلان این مرکز در شبکه تویوتا مشغول به کار می‌شوند. البته این افراد آزاد هستند که در شرکت‌های دیگر نیز به دنبال کار باشند، اما آمارها نشان می‌دهد که تقریباً هیچ یک از آنها تویوتا را ترک نمی‌کنند.
حمایت از دانشجویان؛ از آموزش تا تأمین نیازهای زندگی
یکی از ویژگی‌های منحصر بفرد در موسسه آموزش فنی تویوتا، فرآیند گزینش دانشجویان است. برخلاف بسیاری از مراکز صنعتی که عمدتاً نیروی کار مرد را جذب می‌کنند، این موسسه نیمی از دانشجویان خود را از میان زنان انتخاب کرده است.
بیشتر دانشجویان این موسسه از خانواده‌های کم‌برخوردار هستند، اما هزینه تحصیل آنها به طور کامل توسط تویوتا تأمین می‌شود. این موضوع شامل اسکان، غذا و حتی لباس فرم دانشجویان نیز می‌شود. جالب اینجاست که این برنامه به‌عنوان بخشی از فعالیت‌های مسئولیت اجتماعی شرکتی (CSR) تویوتا تعریف نشده، بلکه بخشی از راهبرد اصلی شرکت برای تربیت نیروی کار متخصص به حساب می‌آید.
ایجاد فرهنگ نظم و ایمنی در محیط کار
یکی از اصول مهم در موسسه آموزش فنی تویوتا، ایجاد عادت‌های کاری منظم و رعایت استانداردهای ایمنی است. برای مثال، در هر تقاطع، چه در محل اسکان و چه در سالن غذاخوری، همه کارکنان موظف هستند که به هر سه جهت نگاه و سپس حرکت کنند. این قانون به شدت رعایت می‌شود و کارکنان به مرور زمان این رفتار را به عنوان یک عادت در خود نهادینه می‌کنند.
علاوه بر این، کارگران یاد می‌گیرند که روغن‌ها و مایعات صنعتی مختلف را تنها از طریق بوییدن تشخیص دهند. همچنین، از اسباب‌بازی‌های خاصی مانند «کنداما» برای افزایش هماهنگی چشم و دست استفاده می‌شود.
ترکیب انسان و ماشین در تولید خودرو
برخلاف بسیاری از کارخانه‌های مدرن که عمیقاً به اتوماسیون وابسته هستند، در موسسه آموزش فنی تویوتا نیروی انسانی همچنان نقش پررنگی دارد. در حین بازدید، یکی از کارگران طناب اندون کورد را کشید، چون کخ مشکلی در نصب داشبورد وجود داشت. در این لحظه به جای آژیر هشداردهنده، یک موسیقی ملایم پخش شد تا توجه سرپرستان جلب شود. بدون توقف خط تولید، مشکل برطرف شده و فرآیندها به‌صورت روان ادامه پیدا کردند.
تربیت نیروی کار ماهر برای آینده صنعت خودرو
موسسه آموزش فنی تویوتا نشان می‌دهد که آموزش در صنعت خودرو فقط به یادگیری فنی محدود نمی‌شود. ایجاد فرهنگ سازمانی، رعایت نظم، تقویت مهارت‌های حرکتی و پرورش روحیه همکاری ازجمله عواملی هستند که باعث می‌شوند فارغ‌التحصیلان این مرکز، آماده ورود به دنیای واقعی صنعت خودرو باشند.
در دنیای امروز که فناوری‌های نوین به‌شدت در حال تغییر صنعت خودرو هستند، تربیت نیروی کار ماهر و آگاه، عاملی کلیدی در موفقیت شرکت‌ها به شمار می‌رود. تویوتا با راه‌اندازی موسسه آموزش فنی اختصاصی، هم به توسعه منابع انسانی خود کمک کرده و هم الگویی برای دیگر شرکت‌های خودروسازی ارائه داده است. این موسسه نه تنها دانش فنی را به دانشجویان انتقال می‌دهد ، بلکه آنها را به افرادی منظم، دقیق و آماده برای چالش‌های دنیای واقعی تبدیل می‌کند.
روش تویوتا در جذب نیروی مورد نیاز خود، می‌تواند درس‌های زیادی برای آموختن داشته باشد؛ البته برای آنهایی که اهل آموختن هستند و به مواردی مثل کیفیت تولید، آموزش پرسنل و البته رضایت مشتریان اهمیت می‌دهند!
حالا اینجا میریم مثلا بانک،۱۰تا باجه که هست ۵تاش همیشه خالی و کسی نیست،۳تا باجه کار مشتری میرسه و ۲تا دیگه برای مشتری‌های خاص و آشنا،کار سفارشی انجام میدن فقط و حتی جواب سوال آدم نمیدن
کلا درحال جیم شدن هستن روزی ۱۰بار صبحانه یا چایی میخورن یا سیگار میکشن،یا ادارات دولتی که میری نشستن باهم حرف میزنن یا گوشی دست میگیرن کار هیچ کس انجام نمیدن و جوری طلب کارانه باهات حرف میزنن که کل روز با اعصاب خوردی باید سر کنی
البته همیشه کارمندان با وجدان و خوش برخورد هم هستن ولی تعدادشون خیلی کمه ولی انصافا کار آدم با احترام انجام میدن ولی اکثریت جوری رفتار میکنن انگار ما اومدیم ارث پدر اونارو بزور ازشون بگیریم
نصف سال به بهونه آلودگی و کمبود برق و گاز تعطیل هستن و از ۸ساعت کار،نصفش مشغول انجام کارهای شخصی و پیچوندن و جیم زدن هستن
ولی کارگرهای بدبخت هم بالا سری اونا باهاشون بد رفتاری میکنه و بیگاری ازش میکشن،هم مثلا توی فروشگاهی سوپرمارکتی کار میکنن،مشتری ها هم جوری اذیت میکنن انگار برده شخصی اونا هستی