واردات خودروهای کارکرده و چالش های پیش رو
امروز سرانجام با فشار مجلس، واردات خودروهای کارکرده به تصویب رسید و این لایحه برای تایید نهایی به شورای نگهبان می رود.
بالارفتن نرخ ارز از یک طرف و کسری تولید در سال های اخیر از طرف دیگر باعث شد تا وضعیت اسفناک امروز را در بازار خودرو داشته باشیم. در این شرایط دولت تصمیم به واردات خودروهای نو گرفت و آیین نامه جدیدی برای آن تنظیم شد. حالا با فشار مجلس لایحه خودروهای کارکرده هم به تصویب رسیده و قرار است در صورت تایید و طی روال همیشگی، به قانون تبدیل شده و دولت به انجام آن موظف خواهد شد. اما واردات کارکرده ها در عمل چه چالش هایی دارد؟
کارکرده ها چه زمانی وارد می شوند؟
تاثیر روانی تصویب لایحه خودروهای کارکرده به بازار قطعا مثبت خواهد بود و موجی در جامعه ایجاد می شود که مردم تصور می کنند به زودی قرار است خودروهایی ارزان قیمت و با کیفیت به بازار تزریق شود. اما مخاطب باهوش امروز می داند که دولت فعلی چندین ماه است که هنوز واردات خودروهای صفر کیلومتر را به انجام نرسانده و فقط اعلام می کند فرآیند واردات تسریع شده است. اگر همین روال و عملکرد را در دولت داشته باشیم پس عملا کارکرده ها در آینده ای نزدیک به کشور نمی آیند. دقت کنید رسانه آخرین خودرو حامی واردات نو و کارکرده به هر نحوی است و آن را برای بازار بسیار مفید می داند اما با وضعیت فعلی نمی توان به انجام واردات خودروهای کارکرده در آینده ای نزدیک امیدوار بود.
تعرفه مهم ترین المان است
هفته گذشته بود که دولت تعرفه واردات خودروهای صفر کیلومتر را افزایش داد و این انتقاد بسیاری از کارشناسان حوزه خودرو را بهمراه داشت. آنچه مشخص است این است که دولت در صدد آن است که کسری بودجه را با افزایش نرخ تعرفه جبران کند. برای واردات خودروهای کارکرده هم مهم ترین المان در ساماندهی بازار قیمت خواهد بود و مهم ترین عامل در تعیین قیمت، در کنار تعداد واردات ، تعرفه واردات است. اگر دولت همین سیاست را در تعیین تعرفه های کارکرده داشته باشد، طبیعتا قیمت کارکرده های وارداتی بالاتر از چیزی که انتظار داریم خواهد بود.
توجه داشته باشید که قرار است واردات خودروهای کار کرده با هدف ساماندهی به بازار خودرو و همچنین انحصار زدایی از صنعت انجام شود. این یعنی خودروی کارکرده وارداتی باید در رده قیمتی خودروهای نو بازار ما (یا کمی بالاتر) قرار بگیرد و در غیر اینصورت نمی تواند در کنترل بازار و انحصار زدایی صنعت خودرو چندان موثر باشد. البته همیشه ثابت شده که خودروسازان ما نخواهند گذاشت خودرویی در رده رقابتی برای محصولات آن ها به بازار بیاید و این یعنی پیش بینی می شود نهایتا برای خودروهای کارکرده هم تعرفه نجومی در نظر گرفته شود.
چالش های اساسی واردات خودرو کارکرده
چالش های تامین ارز، استاندارد و محیط زیست از جمله مشکلاتی بوده اند که واردات خودروهای صفر را تا این اندازه با تاخیر مواجه کرده است. این یعنی همین چالش ها را در ابعادی وسیع تر برای خودروهای کارکرده هم خواهیم داشت. بحث تامین قطعات و خدمات خودروهای کارکرده هم از جمله چالش های جدید برای واردات این نوع خودروها خواهد بود. به عبارت ساده تر هر آنچه تا امروز برای واردات خودروهای صفر کیلومتر به عنوان چالش مطرح می شد، برای خودروهای کارکرده بصورت گسترده تر وجود دارد و باید دید دولت در مواجهه با این مشکلات چه رویکردی را در پیش خواهد گرفت.
واردات خودروی کار کرده و تاثیر بر صنعت خودروی ایران
با نگاهی به لیست کشور های وارد کننده خودروهای کارکرده به این جمع بندی می رسیم که هیچ کدام از کشور هایی که واردات کارکرده با تعداد بالا را انجام می دهند، عملا صنعت خودرو ندارند و تمرکز آن ها بر صنایع دیگر است. بسیاری از مخالفین واردات خودروهای کارکرده انجام این فرآیند را مصادف با مرگ صنعت خودروی ایران در بلند مدت می دانند. اما اگر خوشبینانه نگاه کنیم، واردات کارکرده ها می تواند به پویایی و ایجاد شرایط رقابتی صنعت منجر شود. البته تمام این ها به تعرفه و قیمت نهایی محصول بستگی دارد.
دولت و مجلس در هفته های اخیر با اخبار واردات و سامانه یکپارچه توانستند تا در بازه های زمانی مشخص، جذب نقدینگی بالایی برای تنظیم بازار های سرمایه داشته باشند. البته در نهایت ساماندهی به بازار خودرو تنها با انتشار خبر میسر نیست و این اخبار تنها در کوتاه مدت تاثیر روانی دارد. فعلا در عمل ثمره این اخبار را ندیده ایم و نمی توان به آینده بازار چندان امیدوار بود. دقت کنید ما در رسانه آخرین خودرو قصد ایجاد فضای نا امید کننده را نداریم و تمام حرف ما این است که مسئولین باید حرف را به عمل برسانند تا نتیجه واقعی و موثر واردات خودروهای کارکرده را ببینیم.
زنده باد آقای محمد رضا پاداش