تعلل وزارت صمت در انتشار آمارها ؛ آیا کارنامه اتابک قابل دفاع نیست؟

در ماه های اخیر شاهد آن هستیم که آمارهای مربوط به واردات و تولید خودرو در کشور یا منتشر نمی شود و یا به سختی می توان به اعداد آن دست یافت!

کارنامه هر وزارتخانه ای را می توان با بررسی برخی آمارها سنجید و با دوره های قبلی مقایسه کرد. وزارت صمت هم از این قاعده مستثنی نیست و می توان با بررسی آمار و ارقام، کارنامه خودرویی این وزارتخانه را سنجید. وزارت صمت در سال های اخیر وزرای مختلفی را به خود دیده و تمام آن ها در شعارهای خود وعده های متعددی در مورد افزایش تیراژ تولید و واردات داده اند. اما حالا نه از آمار واردات خودرو خبری هست و نه حتی می توان اطلاعاتی از آمار تولید خودرو در داخل کشور داشت!

وضعیت اسفناک تولید خودرو در کشور

در سال های قبل و بخصوص پیش از روی کار آمدن فاطمی امین به عنوان وزیر صمت، آمار تولید به صورت ماهانه به خودروسازان ارائه می شد. ارئه این آمار می توانست هم وضعیت صنعتی را برای خودروسازان و مونتاژکاران ارائه دهد و هم مردم می توانستند گزارشی از وضعیت تولید و عرضه خودرو داشته باشند. اما حالا مدت ها است که خبری از انتشار آمار تولید خودرو در کشور نیست. آماری که قرار بود ماهانه منتشر شود، حالا تبدیل به نمودارهایی محرمانه شده که حتی خبرنگاران تخصصی صنعت خودرو به آن دسترسی ندارند. البته در برخی ماه ها خبرنگاران با استفاده از ارتباطات خود در این صنعت، می توانستند آمارهایی نسبی را از وضعیت تولید داشته باشند اما سوال این است چرا آمارها به صورت رسمی و ماهانه و با جزئیات منتشر نمی شوند؟

پاسخ به این سوال واضح است ؛ وضعیت تولید خودرو در کشور اسفناک است! آمارهای نسبتی و نصفه و نیمه ماه های قبل نشان می دهد که به جز ایران خودرو و یکی دو مونتاژکار، باقی خودروسازان (بخصوص سایپا) افت تولید بسیار زیادی را در ماه های اخیر نسبت به سال گذشته داشته اند!

برای مثال آمارهای تولید در مهر را در نظر بگیرید که تولید خودروی سواری در مهرماه ۹۴,۴۲۵ دستگاه بوده و در مدت مشابه در سال ۱۴۰۳، عدد جمع تولید ۱۰۴,۲۴۳ دستگاه بود. این یعنی تولید خودروی سواری در مهرماه نزدیک به ۱۰ درصد افت داشته است و جمع تولید ۷ ماهه نخست سال هم بیش از ۱۰ درصد افت داشته است. این شرایط برای تولیدات وانت وخیم تر هم شده است و افت تولید بیش از ۴۵ درصدی را در مهرماه نسبت به سال گذشته برای وانت ها داشته ایم و آمار تجمیعی تولید وانت در هفت ماهه نخست سال جاری بیش از ۴۰ درصد افت را برای وانت ها نشان می دهد. به طور کلی آمارهای تولید به قدری ضعیف است که وزارت صمت آن ها را منتشر نمی کند تا کارنامه سیاه خود را فعلا رونمایی نکرده باشد اما به هر ترتیب می دانیم که این وزارت باید به مجلس و نهادهای دیگر پاسخگو باشد و به زودی مشخص می شود که تولید خودرو در دوره وزارت اتابک اصلا قابل دفاع نبوده و نیست!

آمار واردات محرمانه و امنیتی است؟

از زمان آغاز دور جدید واردات سه وزیر مختلف را در وزارتخانه دیده ایم که یا خودشان به صورت مستقیم و یا یکی از اعضای ارشد تیمشان، وعده هایی در مورد واردات سنگین خودرو داده اند. اما حالا پس از گذشت نزدیک ۳ سال از آغاز فرآیند واردات، هیچ آماری در مورد میزان خودروهای وارداتی و جزئیات مدل ها منتشر نشده است. البته هرازچندگاهی یکی از مدیران وزارت صمت در دوره های مختلف اعدادی کلی را بیان کرده اند اما هیچ چیز از جزئیات واردات خودرو مشخص نیست. در نظر داشته باشید که یک شرکت واردکننده اگر بخواهد از وضعیت واردات با خبر باشد تا انتخاب محصول مناسب تری را انجام دهد، نمی تواند آمار درست و دقیقی از واردات خودرو داشته باشد. یا مثلا شاید یک مشتری بخواهد بداند از چه خودرویی چه میزان وارد شده و این می تواند در انتخاب وی تاثیر گذار باشد اما او هم نمی تواند آماری از واردات داشته باشد و این آمار به چیزی محرمانه و شبه امنیتی تبدیل شده است!

آمارها برای آرشیو نیستند!

حالا سال ها است که خبری از آمار سنجش کیفی خودروهای تولیدی که پیش تر توسط ISQI منتشر می شد، نیست و جامعه خودرویی به آرشیو شدن این آمار عادت کرده است. یعنی هر ماهه فرآیند سنجش کیفی برای تمامی خودروها انجام می شود اما مردم و حتی خبرنگاران تخصصی خودرو به آن دسترسی ندارند و سنجش کیفی مستقیم به کشوی وزارتخانه می رود! به نظر می رسد در حالا حاضر آمار واردات و تولید هم همین مسیر را می روند و وزارت صمت کم کم به سمت آرشیو کردن این اعداد می رود. دقت داشته باشید برای جمع آوری این آمارها هزینه های بسیار می شود تا در جهت ارتقای تولید و واردات استفاده شوند اما گویا وزارت صمت برنامه ای جز آرشیو سازی این آمار ندارد.