هوش مصنوعی ناجی جاده ها؛ نقش هوش مصنوعی در ایمنی خودرو

در این مقاله، به بررسی فناوری هایی می پردازیم که با استفاده از هوش مصنوعی در خودرو، تحول در ارتقای ایمنی جاده ای ایجاد کرده اند.
تصادفات رانندگی همچنان یکی از مهم ترین عوامل مرگ و میر در سطح جهان به شمار می رود. بنا بر گزارش سازمان جهانی بهداشت، سالانه بیش از ۱.۳ میلیون نفر در جاده ها جان خود را از دست می دهند، و میلیاردها دلار خسارت مالی نیز بر اقتصاد جهانی تحمیل می شود. نکته قابل تأمل آن است که بیش از ۹۰ درصد این حوادث ناشی از خطای انسانی هستند. در چنین شرایطی، هوش مصنوعی (AI) به عنوان یکی از پیشرفته ترین ابزارهای قرن حاضر، نقشی حیاتی در کاهش و حتی حذف تصادفات ایفا می کند. در این مقاله، به بررسی روش ها و فناوری هایی می پردازیم که با استفاده از هوش مصنوعی، تحول چشمگیری در ارتقای ایمنی جاده ای ایجاد کرده اند.
هوش مصنوعی در قلب سیستم های ایمنی خودرو
سیستمهای مبتنی بر هوش مصنوعی با ترکیب دادههای دریافتی از سنسورها، دوربینها، رادارها ، تصویری دقیق و لحظهای از محیط پیرامون خودرو ایجاد میکنند. سپس با تحلیل دادهها، اقداماتی سریع و دقیق برای پیشگیری از برخوردها انجام میدهند. هوش مصنوعی در خودروهای امروزی، نهتنها ابزار کمکی راننده است، بلکه بهعنوان یک واحد تصمیمگیر مستقل نیز عمل میکند. هوش مصنوعی در انواع سیستم های ایمنی خودرو به کار می رود که در ادامه مهم ترین آنها را معرفی خواهیم کرد.
ترمز اضطراری خودکار (AEB)

تکنولوژی Automatic Emergency Braking یا به اختصار AEB، فناوری ایمنی ترمز اضطراری خودکار است که میتواند تصادفات احتمالی را پیشبینی و به طور خودکار، واکنش لازم را نشان دهد. سیستم AEB برای اولین بار در خودروهای لوکس از سال ۲۰۰۶ به بعد استفاده شد. امروزه طبق قرارداد بین اداره ملی آمریکا برای برقراری ایمنی ترافیک بزرگراهها (NHTSA) و خودروسازان این کشور، تقریباً هر خودرویی که در ایالات متحده تولید شود، باید مجهز به تکنولوژی ترمز اضطراری خودکار (AEB) باشد. فناوری AEB نقصهایی هم دارد. مثلاً در تاریکی شب، آنقدر که در روز موثر و کارآمد است، خوب کار نمیکند و یا مواقعی که نور کافی فراهم نباشد هم ممکن است بهخوبی کار نکند. طبیعتاً اگر سرعت خودرو بالا یا فاصله با ماشین یا فرد مقابل کم باشد هم شاید نتواند به طور کامل از تصادف جلوگیری کند. مواقع خیلی کمی هم ممکن است در اثر رویت سایههایی در جاده، به اشتباه ترمزها را فعال کند.
هشدار برخورد به جلو (FCW)

تکنولوژی بعدی ، فناوری Forward Collision Warning یا FCW بوده که همانطور که از نامش مشخص است، هنگامی که احتمال برخورد به جلو باشد، به شما هشدار خواهد داد. بر خلاف AEB (فناوری ترمز اضطراری خودکار) که در قسمت قبل راجع به آن صحبت کردیم، FCW کنترل ماشین را بر عهده نخواهد گرفت و به طور خودکار ترمز نمیزند؛ بلکه به راننده صرفاً هشدار میدهد. این هشدارها ترکیبی از هشدارهای صوتی، تصویری و لرزشی هستند تا راننده در زمان مناسب بتواند واکنش لازم را برای جلوگیری از برخورد نشان دهد.
هشدار نقطه کور (BSW)

در سال ۲۰۲۲، یک تحقیق از IIHS نشان داد که خودروهای بزرگ، اکثراً در زمان پیچیدن به عابرین پیاده برخورد میکنند. سال ۲۰۲۰ تصادفات مرگبار با عابر پیاده ۵۹ درصد افزایش داشت و باعث ۶ هزار و ۵۰۰ مرگ در آمریکا شد! در همان سال، ۵۴ هزار و ۷۰۰ عابر پیاده در تصادف با اتومبیلها مجروح و مصدوم شدند. IIHS بر این باور است که این تصادفات و این آمار و ارقام، عدمتاً به دیل نقطه کور هستند. از کنارهها گرفته تا پشت، خودروها چندین نقطه کور دارند. هرچه ماشین بزرگتر باشد، نقطه کور آن هم بیشتر است. سیستم هشدار نقطه کور (Blind Spot Warning) یا BSW از سنسورهای مختلف برای اسکن کردن نقاط کور راننده و هشدار به او استفاده میکند. هشدارهای این سیستم هنگام پیچ، ترمز و تغییر لاین فعال میشوند و اگر وسیله نقلیه، رهگذر یا هر شئ دیگری در نقطه کور راننده باشد، به او هشدار میدهند.
سیستمهای هشدار خروج از خط
هوش مصنوعی در سیستمهای کمکی مانند Lane Departure Warning و Lane Keeping Assist نیز نقشی کلیدی دارد. این فناوریها با تحلیل خطوط جاده، از خروج ناخواسته خودرو از مسیر جلوگیری کرده و در صورت لزوم، با اعمال اصلاحات در فرمان، خودرو را به مسیر صحیح بازمیگردانند. اگر دو مورد آخر را با هم ترکیب کنیم، به این تکنولوژی پیشرفته برای رانندگی در مسیرهای شلوغتر میرسیم. وقتی درمورد LDW صحبت کردیم، گفتیم صرفاً هشداردهنده است و به خودی خود کاری را از پیش نمیبرد. اما تکنولوژی Active Lane-keeping Assist یا کمککننده رانندگی در لاین، با ACC ترکیب میشود و در رانندگی شما دخالت میکند تا از تصادف و ایمنی خودرو محافظت کند.
پایش هوشیاری راننده

یکی دیگر از موارد کاربرد AI، تشخیص وضعیت جسمی و روانی راننده است. با استفاده از دوربینهای داخلی و الگوریتمهای پیشرفته، این سیستم میتواند علائمی مانند خستگی، خوابآلودگی، یا حواسپرتی راننده را شناسایی کرده و هشدارهای لازم را صادر کند.در برخی خودروهای پیشرفته، در صورت عدم واکنش راننده، سیستم قادر است خودرو را بهصورت خودکار متوقف و در موقعیت ایمن قرار دهد. بر اساس گزارش یک سازمان بریتانیایی جلوگیری از تصادفات به اسم RoSPA، خستگی و خوابآلودگی رانندگان علت اصلی وقوع ۲۰ درصد از تصادفات جادهای و ۲۵ درصد از تصادفات مرگبار و شدید است. حالا اکثر شرکتها سیستمهای مختلفی برای هشدار خستگی رانندگان در خودروهای خود میگذارند که اگر علائم خستگی یا خوابآلودگی نشان دهید، به شما هشدار خواهد داد تا به استراحت بپردازید. عمدتاً این سیستمها به این گونه هستند که حالات چهره و چشمان شما را به وسیله دوربین آنالیز میکنند تا متوجه شوند میزان سرحالی و شادآبی شما چهقدر است یا اینکه چشمانتان چهقدر باز است یا حتی مقدار پلک شما را بررسی میکنند تا در صورت نیاز، به شما هشدار دهند.
گزارش خودکار تصادفات به مراکز
اگر با وجود تمام تکنولوژی ها و فناوری هایی که از ابتدای مقاله تا به الآن گفتهایم، راننده یک خودروی مدرن جوری مدیریت کرد که تصادف کند، قدم آخر آن است که لااقل جان سالم به در ببرد! در این حالت، زمان مهمترین فاکتور تعیینکننده مرز بین مرگ و زندگی است، پس امدادرسانی سریع، یعنی شانس بیشتر برای نجات جان افراد. اینجا دقیقاً جایی است که تکنولوژی در برابر مرگ قرار میگیرد و برخی افراد را به زندگی برمیگرداند.
خودروهای خودران باز تعریف مفهوم ایمنی
توسعه خودروهای کاملاً خودران، هدف نهایی استفاده از هوش مصنوعی در صنعت حملونقل است. این خودروها با حذف عامل انسانی، بهطور بالقوه میتوانند نرخ تصادفات را به حداقل برسانند.سیستمهای خودران، محیط پیرامون را با دقتی فراتر از توانایی انسان رصد میکنند، تصمیمگیری آنی دارند، و از طریق یادگیری مداوم، سطح عملکرد خود را بهبود میبخشند.
یادگیری مستمر قدرت واقعی AI
یکی از قابلیتهای منحصربهفرد هوش مصنوعی، توانایی آن در یادگیری و بهینهسازی دائمی عملکرد است. سیستمهای مبتنی بر داده میتوانند از تجربیات گذشته (چه در شرایط واقعی، چه شبیهسازیشده) الگوهایی استخراج کرده و در تصمیمگیریهای آینده بهکار گیرند. این امر منجر به ارتقاء تدریجی دقت، سرعت واکنش و پیشبینیپذیری در مواجهه با موقعیتهای پیچیده رانندگی میشود. هوش مصنوعی، تنها یک فناوری نیست؛ بلکه یک تحول بنیادین در ایمنی حملونقل است.

با بهرهگیری از قدرت پردازش بیوقفه، تحلیل دقیق دادهها و قابلیت یادگیری مستمر، AI میتواند نقش قابلتوجهی در کاهش آمار تصادفات جادهای ایفا کند.اگرچه هنوز مسیر زیادی تا تحقق کامل خودروهای بدون تصادف باقی مانده، اما شواهد نشان میدهد که با پیشرفت فناوریهای مبتنی بر هوش مصنوعی، آیندهای ایمنتر، هوشمندتر و انسانمحورتر در دسترس خواهد بود.
خواندنی های آخرین خودرو؛ بلبرینگ چرخ خودرو ؛ عملکرد، دلایل خرابی، علائم و راههای رفع مشکل
مفید بود
جالب بود از این دست محتوا ها بیشتر بزارین ممنون
بسیار عالی ممنون از مطالب مفیدتون
جالب وپرمحتوا عالی