عرضه بنزین سوپر در بورس انرژی از هفته آینده

مدیرعامل بورس انرژی از عرضه بنزین سوپر وارداتی در بورس انرژی هفته آینده خبر دارد و سازکار واردات، عرضه و توزیع آن را اعلام کرد.

به گزارش آخرین خودرو؛ مدیرعامل بورس انرژی از عرضه بنزین سوپر وارداتی در بورس انرژی در هفته آینده خبر دارد. در اواخر سال ۱۴۰۲ بود که آخرین قطره های بنزین سوپر در جایگاه های سوخت کشور عرضه شد؛ دلیل پایان عرضه بنزین سوپر به دلیل نبود سازوکار های اقتصادی در تامین و توضیح بنزین سوپر عنوان می شد. حالا پس از دوسال چالش بر واردات بنزین سوپر قرار است به زودی بنزین ویژه در جایگاه های کشور عرضه شود.

بنزین سوپر گرفتار در مجوز و مصوبه

مجوز واردات بنزین سوپر در آبان ماه ۱۴۰۴ توسط هیئت وزیران دولت به تصویب رسید اما در مصوبه تصویب شده خبری از سازوکار عرضه این سوخت نبود. در انتهای سال ۱۴۰۳ وزارت نفت شویه نامه ای به سازمان بورس انرژی برای عرضه بنزین سوپر ابلاغ کرد و حالا در آبان ماه ۱۴۰۴ بعد از یک سال از تصویب آزاد شدن واردات بنزین بالاخره بنزین سوپر قرار است در جایگاه های سوخت عرضه شود.

سازوکار جدید واردات، عرضه، توزیع و فروش بنزین سوپر

واردکنندگان جدید

براساس دستورالعمل صادر شده از سوی وزارت نفت، تنها شرکت های حقوقی واجد شرایط مجاز به دریافت مجوز واردات و توزیع بنزین سوپر هستند. واردات بنزین پیش از این فقط در انحصار وزارت نفت و شرکت های دولتی تابعه بوده و هیچ شرکت خصوصی مجوز واردات بنزین را نداشته است؛ بر اساس دستور عمل صادره بلاخره شرکت های خصوصی و غیر دولتی نیز می توانند به تامین کنندگان بنزین ملحق شوند. یکی از شرایط اصلی که برای صدور مجوز واردات بنزین سوپر عنوان شده این است که شرکت ها باید حداقل سه سال سابقه فعالیت در زمینه صادرات، واردات یا تولید و توزیع فرآورده های نفتی داشته باشند تا مجوز آنها صادر شود.

عرضه در بورس انرژی

در شیوه نامه جدید واردات کنندگان بنزین سوپر عرضه کنندگان اصلی هستند و توزیع کنندگان عمده در سمت تقاضا قرار دارند. کشف قیمت بنزین سوپر وارداتی بر اساس رقابت توزیع کنندگان در بورس انرژی خواهد بود. در سازوکار جدید قیمت دستوری جای خود را به رقابت بازار آزاد می دهد که به معنای کاهش نقش دولت در کنترل بازار است.

توزیع در جایگاه ها

در اینجا ابهامی پیش می آید؛ آیا جایگاه داران سوخت مستقیما بنزین سوپر وارداتی را از واردکنندگان اصلی خریداری می کنند یا واسطه ای میان آن ها وجود دارد؟ بر اساس ساختار تعریف شده در شیوه نامه، جایگاه داران الزاما در فرآیند خرید مستقیما با واردکنندگان در ارتباط نیستند. توزیع کنندگان عمده می توانند به عنوان خریداران اصلی در بورس انرژی نقش واسطه میان واردکنندگان و جایگاه داران را ایفا می کنند. لازم به ذکر است که توزیع کننده عمده الزاما جایگاه دار نیست و می تواند یک شرکت خصوصی یا بازرگانی دارای مجوز فعالیت در حوزه توزیع سوخت باشد که بنزین سوپر وارداتی را خریداری و در شبکه عرضه کشور توزیع می کند.

ورود شرکت های بازرگانی به فرایند توزیع سوخت می توانند مجرب به قیمت گذاری بالا تر سوخت برای مصرف کنندگان و کاهش حاشیه سود جایگاه دارن باشد و به دلیل بیشتر شدن تعداد فرایند های دخیل سهم سود دیگری به قیمت نهایی اضافه شود؛ شرکت های بازارگانی با حجم سرمایه بالا می توانند رقابت را به حدبالایی برسانند که در صورت واردات قطره چکانی که از کند بودن فرایند تخصیص ارز توسط دولت نشئت می گیرد قیمت بنزین سوپر وارداتی را به بالا ترین عدد ممکن برسد و در صورت نبود فرایند تعیین شده احتمال دارد که بازار بنزین سوپر با انحصار روبه رو شود.

فروش به مصرف کننده

مشتری واقعی بنزین سوپر، فردی است که این سوخت را مستقیما از جایگاه دریافت و در باک خودروی خود مصرف می کند. قیمت نهایی که مصرف کننده واقعی پرداخت خواهد کرد چقدر خواهد بود؟ در دستورعمل های ابلاغی بندی به عنوان قیمت نهایی مصرف کننده عنوان نشده است که سود جایگاه دارد چه عددی می باشد و یا جایگاه دارد می تواند خود تعیین کننده قیمت سوخت بعد از دریافت از توزیع کننده عمده باشد و شاهد یک بازار رقابتی بین جایگاه داران باشیم؟

شیوه نامه جدید واردات و عرضه بنزین سوپر مزایایی مانند شفافیت در کشف قیمت از طریق بورس انرژی و حضور بخش خصوصی در زنجیره تامین را به همراه دارد. با این حال، چالش های مهمی نیز پیش روی بازار است؛ جایگاه داران مستقیما با واردکننده در ارتباط نیستند و مسیر طولانی توزیع از شرکت های بازرگانی می تواند باعث افزایش قیمت نهایی برای مصرف کننده و کاهش حاشیه سود جایگاه ها شود. نبود ضوابط مشخص برای تعیین قیمت مصرف کننده، ریسک ایجاد انحصار و نوسانات در بازار را افزایش می دهد و این موضوع می تواند وضعیت رقابت سالم و دسترسی مناسب مردم به بنزین سوپر را تحت تاثیر قرار دهد.

آیا برنامه ای برای تولید خودروهای دوگانه سوز و گازسوز نو وجود دارد؟