اتحادیه اروپا نصب جعبه سیاه در خودروها را اجباری کرد

اتحادیه اروپا قانونی را اجرا می کند که به موجب آن تمامی خودروهای به فروش رسیده در این قاره باید به جعبه سیاه مجهز باشند.

استفاده از ضبط کننده اتفاقات پرواز که از آن با نام جعبه سیاه یاد می شود، از دهه ۱۹۶۰ میلادی در هواپیماها اجباری شد. برخلاف نام، جعبه سیاه به رنگ مشکی نیست و درون محفظه ای به رنگ نارنجی روشن قرار دارد. این امر به خاطر آنست که در صورت وقوع سانحه، بتوان براحتی جعبه سیاه را پیدا کرد. این دستگاه حالا به صنعت خودرو هم راه پیدا کرده و تمامی خودروهای جدید در اروپا باید به آن مجهز باشند.

طبق قانون جدید، خودروهایی که در کلاسی پایین تر از M1 قرار می گیرند، باید به طور استاندارد دارای دستگاه «ثبت کننده داده های وقایع» یا به اختصار EDR باشند. این کلاس شامل خودروهایی است که علاوه بر راننده، امکان حمل ۸ سرنشین دیگر را دارند. علاوه بر این، خودروهای تجاری کلاس N1 هم مشمول این قانون هستند. این کلاس پیکاپ ها و ون هایی را که زیر ۳۵۰۰ کیلوگرم وزن دارند، در بر می گیرد. 

قانون استفاده از جعبه سیاه در خودروها در کشورهای اتریش، بلژیک، بلغارستان، کرواسی، قبرس، جمهوری چک، دانمارک، استونی، فنلاند، فرانسه، یونان، مجارستان، ایرلند، ایتالیا، لتونی، لیتوانی، لوکزامبورگ، مالت، هلند، لهستان، پرتغال، رومانی، اسلواکی، اسلوونی، اسپانیا و سوئد اجرا خواهد شد.

دستگاه ضبط داده های وقایع دقیقا چه کاری انجام می دهد؟

وقوع تصادفات و سوانح رانندگی باعث تحمیل هزینه های اضافی به مالکان خودروها می شود. این امر گاهی مواقع بروز اختلاف و بحث و جدل بین رانندگان را به دنبال دارد، چرا که ممکن است فردی بخواهد برای فرار از هزینه های مربوطه طرف مقابل را مقصر جلوه دهد. دستگاه EDR یا همان جعبه سیاه، در چنین مواقعی می تواند بسیار مفید باشد و اطلاعات لازم را برای بررسی علت دقیق حادثه در اختیار پلیس یا سایر مراجع قرار دهد. این دستگاه ۵ ثانیه قبل از حادثه و ۰.۳ ثانیه پس از آن پارامترهای مشخصی را ثبت و ضبط می کند.

طبق اسناد کمیسیون اروپا، داده هایی که EDR خودروها ثبت می کند، عبارتند از: سرعت حرکت، ترمز، وضعیت و زاویه خودرو در جاده و واکنش سیستم های ایمنی داخلی. در کنار این ها، EDR تماس خودکار خودروها با اورژانس و مراکزی امدادی پس از وقوع حادثه را نیز بررسی می کند. شاید بدانید نصب سیستم تماس خودکار با اورژانس یا همان eCall از آوریل ۲۰۱۸ در خودروهای بازار اروپا اجباری شده است.

مثل جعبه سیاه هواپیماها، EDR نیز درون محفظه ای بسیار مقاوم قرار می گیرد. این سیستم ضمن دقت فوق العاده بالا در ثبت و ضبط وقایع، شرکت سازنده، مدل خودرو و سطح تجهیزات آن را نیز ذخیره می کند. با توجه به وظایفی که این سیستم دارد، نمی توان آن را خاموش کرد. این سیستم با ماژول کیسه هوا یکپارچه می شود؛ در نتیجه هر گاه کیسه هوا یا کشنده‌های کمربند ایمنی وقوع تصادف را تشخیص دهند، EDR نیز به طور خودکار شروع به ثبت وقایع خواهد کرد. به غیر از این، فعال شدن ضربه گیر کاپوت خودروها و یا هر گونه تغییر سرعتی که در زمان ۰.۱۵ ثانیه بیشتر از ۸ کیلومتر بر ساعت باشد، باعث فعال شدن سیستم EDR می‌ شود.

مالک داده های ذخیره شده در جعبه سیاه خودروها چه کسی است؟

مالکیت داده ها و اطلاعات ذخیره شده در دستگاه EDR در اختیار راننده یا مالک وسیله نقلیه خواهد بود. این دستگاه طوری طراحی شده که در یک سیستم بسته و اختصاصی کار می کند و داده ها به صورت ناشناس گردآوری می شود. از این رو در صورت سرقت جعبه سیاه امکان سوء استفاده از داده های آن بر علیه مالک وجود نخواهد داشت. علت اینکه چهار رقم آخر کد VIN و اطلاعات هویتی راننده در جعبه سیاه ثبت نمی شود، در واقع همین امر است.

چه کسی به داده های جعبه سیاه دسترسی خواهد داشت؟

فقط پلیس و مراجع قانونی معین می توانند به داده هایی که توسط جعبه سیاه گردآوری می شود، دسترسی داشته باشند. این داده ها را می توان از طریق دستگاه های مخصوص مشاهده کرد. در صورت خرابی و از بین رفتن پورت مربوطه در تصادفات، باز هم امکان دسترسی به داده ها از طریق اتصال مستقیم به دستگاه درون محفظه جعبه سیاه وجود خواهد داشت.

آیا خودروهای بازار آمریکا هم به جعبه سیاه مجهز هستند؟

در سال ۲۰۱۲ دولت اوباما طراحی مشابه را برای الزامی شدن نصب جعبه سیاه در خودروهای جدید به فروش رسیده در بازار آمریکا پیشنهاد کرد. این طرح پس از سال ها انتظار در سال ۲۰۱۹ رد شد. البته اکثراً خودروسازان به طور داوطلبانه چنین دستگاهی را در محصولات خود نصب می کنند.

در سال ۲۰۲۲ سازمان ملی ایمنی ترافیک بزرگراه های آمریکا (NHTSA) پیشنهاد کرد بازه زمانی ثبت وقایع توسط جعبه سیاه خودروها از ۵ به ۲۰ ثانیه قبل از تصادف افزایش پیدا کند. بر اساس داده های این سازمان، در حال حاضر ۹۹.۵ درصد از خودروهای جدید فروخته شده در ایالات متحده به دستگاه ثبت وقایع مجهز هستند.