انقلاب دیجیتال در کابین خودرو ؛ وقتی شیشه ها به نمایشگر های هوشمند تبدیل می شوند
به تازگی از فناوری رونمایی شده است که شیشه جلو خودروها را با نمایشگر ترکیب کرده و صفحه نمایشی بزرگ را ایجاد می کند.
مقدمه
کابین خودروها دیگر محدود به فرمان، چند دکمه و یک نمایشگر ساده وسط داشبورد نیست. صنعت خودروسازی در حال ورود به عصری است که مرز میان شیشه و صفحه‌نمایش را از بین می‌برد. فناوری‌های نوینی همچون نمایشگرهای هولوگرافیک، پروجکشن‌های پانورامیک و پنجره‌های مبتنی بر MicroLED، آینده‌ای را ترسیم می‌کنند که در آن اطلاعات رانندگی، سرگرمی و حتی جلوه‌های بصری خیره‌کننده همگی روی شیشه‌های خودرو در اختیار راننده و سرنشینان قرار می‌گیرد.
این روند جهانی برای بازار ایران نیز جذابیت خاصی دارد. هرچند ورود این فناوری‌ها به کشور ممکن است با تأخیر صورت بگیرد اما بدون شک خودروهای فردا حتی در بازاری مثل ایران دیگر شبیه آنچه امروز می‌شناسیم نخواهند بود. روزی خواهد رسید که پنجره خودرو نه فقط یک شیشه ساده برای دیدن بیرون بلکه یک بوم دیجیتال برای تجربه‌ای تازه از رانندگی و سفر باشد.
به نظر می‌رسد این یک روند تکراری باشد. سالی چند بار خبری منتشر می‌شود با این مضمون که فلان شرکت خودروسازی قصد دارد پس از تکیه کامل بر صفحه‌نمایش‌ها، دوباره دکمه‌ها و کلیدهای فیزیکی را بازگرداند. سپس چند ماه بعد، مدل کاملاً جدید آن شرکت معرفی می‌شود با یک دکمه تنظیم صدا، چهار کلید کنترل تهویه مطبوع و … بزرگ‌ترین صفحه‌نمایشی که این شرکت تاکنون استفاده کرده است. با این تفاسیر وقت آن رسیده واقعیت را بپذیریم: حتی اگر چند کنترل فیزیکی دوباره راه خود را به کابین‌ها باز کنند، صفحه‌نمایش‌ها جایی نمی‌روند. برعکس، در سال‌های پیش رو آن‌ها قرار است در سراسر کابین‌ها گسترش یابند چرا که خودروها همچنان در تلاش‌اند خود را با فناوری‌های دنیای لوازم الکترونیکی مصرفی هماهنگ کنند. این‌ها چیزهایی هستند که به‌زودی روی صفحه‌نمایش داخل خودروی شما خواهند آمد.
با این توضیحات با هم به سراغ سه ایده ای برویم که نشان می‌دهند فناوری سرگرمی و اطلاع‌رسانی داخل خودرو به کدام سو حرکت می‌کند.
بالا و بیرون بردن نگاه شما
وقتی ب‌ام‌و iX3 در میانه سال ۲۰۲۶ وارد بازار آمریکا می شود و با سامانه جدید Panoramic iDrive عرضه خواهد شد که یک صفحه‌نمایش ۴۳ اینچی در پایین شیشه جلو قرار دارد؛ درست شبیه صفحه‌نمایش ۴۸ اینچی که در لینکلن Nautilus و Navigator دیده می‌شود. هر دو سیستم با هدف کاهش حواس‌پرتی طراحی شده‌اند تا نگاه راننده را نزدیک‌تر به جاده نگه دارند اما یک تفاوت کلیدی میان آن‌ها وجود دارد. در حالی که سیستم لینکلن از یک صفحه‌نمایش سنتی بهره می‌برد، ب‌ام‌و تصاویر را روی پوششی سیاه‌رنگ که روی شیشه جلو چاپ شده است پخش می‌کند. این کار باعث می‌شود وضوح 4k با کنتراست بالا حتی هنگام استفاده از عینک آفتابی پلاریزه نیز حفظ شود و مانند یک نمایشگر هد آپ (HUD) معمولی، این توهم را ایجاد کند که تصویر کمی دورتر از شیشه جلو و معلق در بیرون آن قرار دارد.
نمایشگرهای سربالای هولوگرافیک
خودروسازان در حال پر کردن فضای زیر شیشه جلو با صفحه‌نمایش‌ها هستند. در آینده‌ای نه‌چندان دور آن‌ها داده‌های رانندگی، مسیرهای ناوبری، اطلاعات موسیقی و حتی ویدئوها را به‌صورت هم‌زمان روی شیشه جلو نمایش خواهند داد، آن هم با نمایشگر های هدآپ بسیار بزرگ. اگرچه HUD های امروزی تنها نور را روی شیشه جلو بازتاب می‌دهند، سیستم‌های «هولوگرافیک» آینده احتمالاً از یک لایه فیلم پراش درون یا روی سطح شیشه استفاده خواهند کرد تا نور را متمرکزتر کنند. این تغییر به خودروسازان اجازه می‌دهد از پروژکتورهای کوچک‌تر که نزدیک‌تر به شیشه نصب می‌شوند استفاده کنند. در حالی که همچنان گرافیک‌هایی روشن‌تر و واضح‌تر ارائه می‌دهند.
این فناوری همچنین می‌تواند منطقه‌ای اختصاصی ایجاد کند که فقط برای سرنشین قابل‌دیدن باشد و محتواهای بالقوه حواس‌پرت‌کننده برای راننده را نمایش دهد. در نمایشگاه CES امسال، تأمین‌کننده Hyundai Mobis به همراه سازنده آلمانی لنز، Zeiss، نمونه اولیه‌ای از این فناوری را معرفی کرد که می‌تواند به‌زودی و حتی از سال ۲۰۲۷ وارد خط تولید شود.
هر پنجره یک صفحه‌نمایش
فناوری MicroLED که در آن دیودهای نوری بسیار ریز و قابل‌کنترل به‌طور مستقیم در شیشه تعبیه می‌شوند، می‌تواند در نهایت هر پنجره خودرو را به یک صفحه‌نمایش تبدیل کند. شرکت تایوانی AUO نمونه‌ای از سقف پانورامیک و شیشه‌های جانبی عقب را به نمایش گذاشته که می‌توانند یک نمایش آتش‌بازی خلق کنند، آسمان ابری را با صور فلکی پر کنند یا دنیای بیرون را به یک آکواریوم عظیم تبدیل نمایند.
وقتی این فناوری خاموش باشد ۵۵ درصد از نور قادر به عبور از شیشه خواهد بود. اما زمانی که روی حالت مشکی تنظیم شود، عملاً شیشه‌ها تیره می‌شوند و تنها ۲ درصد از نور را عبور می‌دهند. افزون بر این AUO یک نمونه مفهومی از صفحه‌نمایش لمسی تعاملی نیز معرفی کرده که به سرنشینان اجازه می‌دهد روی پنجره‌ها بازی کنند.
جمع‌بندی
جهت‌گیری آینده صنعت خودرو روشن است: نمایشگر ها بیش از هر زمان دیگری در حال تسلط بر فضای کابین هستند و حتی پنجره‌ها نیز از این قاعده مستثنی نخواهند بود. از HUDهای هولوگرافیک که اطلاعات رانندگی را با وضوح خیره‌کننده مقابل چشمان راننده قرار می‌دهند، تا پنجره‌های MicroLED که می‌توانند آسمان شب یا یک آکواریوم دیجیتال را بازآفرینی کنند، همه نشان از یک تحول بنیادین در تجربه سواری دارند.
برای مشتریان ایرانی نیز، هرچند شاید فاصله‌ای تا دسترسی عملی به این فناوری‌ها وجود داشته باشد اما آگاهی از این روند جهانی اهمیت زیادی دارد. زیرا دیر یا زود خودروهای آینده در بازار کشورمان نیز با چنین فناوری‌هایی عرضه خواهند شد و تعریف ما از «کابین خودرو» را برای همیشه دگرگون خواهند کرد. آینده‌ای که در آن شیشه‌ها فقط برای نگاه کردن به بیرون نیستند بلکه خودشان بخشی از تجربه دیجیتال رانندگی خواهند شد.
