بررسی اهمیت مدیریت بخش خصوصی ؛ چرا مثل کره جنوبی نشدیم؟
مدیریت بخش خصوصی یکی از مورادی است که همیشه مورد بحث در مورد صنعت خودرو در ایران بوده، اما این فرآیند چه نتایجی خواهد داشت؟
صنعت خودرو در ایران و کره جنوبی تقریبا عمر یکسانی دارد و این دو کشور حدودا همزمان پا به عرضه خودروسازی گذاشتند. اما نتیجه این دو صنعت پس از سالها فعالیت کاملا با هم متفاوت است. کره جنوبی حالا به عنوان یکی از قدرت های مهم در صنعت خودروسازی جهان شناخته می شود و در بازارهای مهم دنیا حضور دارد اما در ایران صنعت خودرو حتی پاسخگوی نیاز بازار داخل هم نیست و همیشه انتقادهای زیادی به کیفیت ساخت خودروهای ایرانی وارد است. اما چطور می شود که کره جنوبی در طول این سال ها چنین پیشرفتی می کند و در برابر آن صنعت خودروی ایران درجا می زند؟ در ادامه به بررسی دلیل این جاماندگی می پردازیم.
خصوصی سازی هدفمند کره ای ها
بررسی تاریخ صنعت خودرو در کره جنوبی نشان می دهد کره ای ها در ابتدا حمایت تمام قد خود را از صنعت خودروی دولتی خود داشته اند. این دقیقا همان مسیری است که در ایران و از ابتدا تا حال دیده ایم اما در دهه ۸۰ میلادی و با تثبیت زیرساخت های تولید، دولت کره کنترل خود را بر صنعت خودرو کاهش داد و در سال ۱۹۸۵ هیوندای به صورت کامل به یک شرکت خصوصی تبدیل شد. در این مرحله دولت همزمان با کاهش دخالت در مدیریت، سرمایه گذاری بخش خصوصی را تشویق کرد و رشد صنعت خودروی کره دقیقا از همین زمان کلید خورد.
چیزی از مدیریت بخش خصوصی نگذشته بود که در دهه ۹۰ کره ای ها توانستند پا به بازارهای جهانی بگذارند. آنها کیفیت بالا را با قیمت بسیار پایین تر به مشتریان پیشنهاد می دادند و همین باعث شد تا بتوانند سهم خود را در بازارهای مختلف داشته باشند. در ادامه جذب سرمایه گذاری های خارجی رقم خورد و قراردادهای همکاری مشترک که از پیش هم منعقد شده بود توسعه پیدا کرد و کره به جایی رسید که حالا می بینیم.
اهمیت تحقیق و توسعه در کنار کیفیت بالای نیروی کار
بررسی صنعت خودروی کره جنوبی در دوران شکوفایی نشان می دهد که کره ای ها سرمایه گذاری های سنگینی را در بخش تحقیق و توسعه انجام داده اند. این سرمایه گذاری ها به خصوص با مدیریت بخش خصوصی بیشتر شد و در نتیجه آن پیشرفت همه جانبه در خودروسازی کشور کره رقم خورد. همچنین با مدیریت بخش خصوصی جذب نیروی کار کارآمد بالاتر رفت و در کنار آن آموزش نیروی کار متخصص تقویت شد و همین باعث شد راندمان تولید بالاتر برود و نقص فنی به مراتب کمتر از قبل شود. اهمیت سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه و توجه به کیفیت نیروی کار دو المانی هستند که به صورت خاص با مدیریت بخش خصوصی بیشتر مورد توجه قرار می گیرند.
نسخه صنعت خودرو ایران
صنعت خودرو در جهان سابقه طولانی دارد و از همین رو می توان تاریخ آن را در نظر گرفت و در مورد صنعت خودروی کشور پیاده سازی کرد. پیشرفت کره جنوبی در این سال ها نشان می دهد که خصوصی سازی می تواند تنها راه حل ممکن برای پیشرفت صنعت خودرو در ایران باشد. البته در مدل ایران تحریم های بین المللی را داریم که در تاریخ صنعت خودروی کره جنوبی دیده نمی شد اما به هر ترتیب سوابق تاریخی در این صنعت نشان داده که مدیریت بخش خصوصی تنها راه به وجود آمدن رقابت پذیری بازار و پیشرفت صنعت است.
مخالفین قدرتمند و جدی
اگرچه تمام بررسی ها نشان می دهد که مدیریت بخش خصوصی تنها راه باقی مانده برای صنعت استراتژیک اما زیان ده کشور است اما همچنان مخالفین جدی در پروسه انجام آن وجود دارد. برای مثال سهم دولت در شرکت ایران خودرو حدود ۵ درصد است اما مدیریت این مجموعه در اختیار دولت است و این در حالی است که بخش خصوصی حدود ۳۰ درصد از سهام ایران خودرو را در اختیار دارد. طبیعتا با توجه به اشاره و توصیه رهبر انقلاب در مورد مدیریت بخش خصوصی، باید زودتر شاهد تکیه مدیریت بخش خصوصی بر کرسی مدیریت این شرکت می بودیم اما گویا مخالفین جدی و قدرتمندی در این مورد وجود دارند که همچنان مانع از تغییرات مدیریتی در این بخش می شوند.
صنعت خودرو ایران با توجه به زیان انباشته بسیار زیاد حالا در برهه ای حساس به سر می برد و به نظر می رسد راهی جز مدیریت بخش خصوصی برای حفظ بقای آن وجود نداشته باشد. حالا باید دید توصیه های رهبر انقلاب در مورد مدیریت این بخش چه زمان محقق می شود و آیا دولت پزشکیان این تصمیم تاریخی را خواهد گرفت یا نه؟
کی گفته هیوندا خصوصیه؟ هیوندا شرکت خودروسازی دولتی کره است. حتی کیا هم وقتی ورشکست شد توسط هیوندای دولتی خریده شد و الان یکی از زیرمجموعه های هیوندا هست