آیا برقی سازی ، بازی را در صنعت خودرو ایران تغییر می دهد؟
یک کارشناس حوزه خودرو در یادداشتی تحلیلی به بهانه برگزاری دومین نمایشگاه تحول صنعت خودرو کشور به موضوع تِرِند این نمایشگاه یعنی « برقی سازی » واکنش نشان داده است.
«امیرحسین تابع‌جماعت» در این یادداشت، پاسخ به این پرسش را بررسی کرده که آیا برقی سازی، بازی را در صنعت خودرو ایران تغییر میدهد یا خیر.
متن یادداشتِ رئیس سابق مرکز ارتباطات و امور بین‌الملل گروه سایپا به این شرح است:
آینده برقیِ این صنعتِ خاص
نخستین تلاش برای برقی سازی خودروها در دهه نود میلادی بود، اما جدی شدن این روند با ظهور تسلا و عرضه مدل‌های متفاوت آن آغاز شد.
پس از تسلا بود که خودروسازان فهمیدند آینده این صنعتِ خاص، برقی است و طولی نخواهد کشید که موتورهای درون سوز بنزینی باید برای همیشه خاموش شوند؛
این یعنی غول‌های خودروسازی جهان مجبور شدند برای زنده ماندن و حفظ خود، مسیر برقی‌سازی را بپذیرند؛ روند حذف بنزینی‌ها شاید برای ما ایرانی‌ها آنقدر ملموس نباشد، اما در کشورهای پیشرفته دنیا مدت‌ها است کلید خورده، بطوریکه بر اساس قوانین جدید اتحادیه اروپا، پس از سال ۲۰۳۰ هیچ خودروی تمام بنزینی در سراسر قاره سبز اجازه تولید نخواهد داشت.
راهبرد برقی‌سازی صنعت خودرو
این روزها وزیر صمت، پس از سالها تجربه کار در حوزه برقی سازی در گروه مپنا، راهبرد برقی‌سازی صنعت خودرو را در ایران دنبال می‌کند و معتقد است اگرچه صنعت خودرو در ایران یک صنعتِ پیشران، ریشه‌دار و باسابقه است اما در سال‌های اخیر به واسطه تحریم‌های بین‌المللی و عدم توجه مناسب به تحقیق و توسعه از سطح خودروسازان تراز جهانی فاصله معناداری گرفته اما برقی‌سازی این فرصت را به صنعت خودروی ما میدهد تا این فاصله را جبران کند و بازی را تغییر دهد.
انقلاب خودروهای برقی
اگر روند ساخت خودروهای بنزینی به همین ترتیب در جهان ادامه دار بود، بدون تردید صنعت خودروی کشور ما توان رسیدن به رده‌های کیفی بالا را نداشت اما حالا که این صنعت در حال پوست اندازی است باید فرصت را مغتنم شمرد و با این روند جهانی، که امروز آن را انقلاب خودروهای برقی می‌نامند، همراه شد و با گام نهادن در این مسیر سبز، کمبودها و عقب ماندگی‌های فعلی را جبران کرد.
برقی‌سازی خودروها در ایران از آن جهت بسیار مهم است که هنوز این نوع خودروها به صورت کامل و فراگیر در همه جهان تولید نشده و یا مورد استفاده قرار نگرفته و همراهی با موج برقی‌سازی می‌تواند صنعت خودرو ایران را یکبار دیگر در مسیر پیشرفت جهانی قرار دهد.
چرا خودروهای برقی؟
احتمالا این سوال برای شما هم پیش آمده که چرا باید از خودروهای برقی استفاده کرد؟ بر اساس آنچه کارشناسان حوزه انرژی می گویند، استفاده از خودروهای برقی بدلیل استفاده از منابع تجدیدپذیر انرژی، بسیار منطقی‌تر است و ادامه روند استفاده از بنزینی‌ها ذخایر سوخت‌های فسیلی را به شدت کاهش خواهد داد.
هوای پاک؛ رهاورد برقی سازی
دلیل دیگر برای توجه به برقی سازی، انتشار آلایندگی های خودروهای بنزینی و گازوئیلی است. اگرچه بسیاری از منتقدان خودروهای برقی می‌گویند که برای تولید برق هم در بسیاری از موارد سوخت‌های فسیلی سوزانده می شوند، اما این را در نظر داشته باشید که سوخت‌های فسیلی در نیروگاه‌ها با راندمان بالاتر می‌سوزند و همچنین انتشار آلایندگی در این مورد متمرکز است و نه پراکنده!
بنابراین خودروهای برقی می‌توانند به پاکی هوا و افزایش شاخص‌های سلامت به خصوص در شهرهای شلوغ و پر جمعیت کمک کنند، این یعنی یکی از چالش های فراگیر کشور ما (آلودگی هوا) می‌تواند تا حد زیادی با برقی‌سازی خودروها رفع شود.
مزایای اقتصادی خودروی برقی
مزایای برقی‌ها در محیط زیست خلاصه نمی‌شود و از منظر اقتصادی هم هزینه نگهداری این نوع خودروها بسیار پایین‌تر است؛ خودروهای برقی نیازی به تعویض انواع روغن در کیلومتر‌های مشخص ندارند و سرویس‌های دوره‌ای این خودروها محدود به بازبینی فنی می‌شود. همچنین در برخی بازارهای جهانی قیمت بنزین بسیار بیشتر از شارژ خودروی برقی است و این یعنی در ایران هم نوسانات یا افزایش احتمالی قیمت بنزین در بلند مدت اثری روی هزینه‌های خودرو نداشته و بسیار اقتصادی خواهد بود.
نقش اساسی دولت
با بررسی برقی‌سازی‌های موفق در دنیا به نام کشورهای نروژ و چین برخورد می کنیم، دلیل موفقیت این کشورها فقط سرمایه گذاری برای تولید خودروی برقی و ایجاد زیرساخت نبوده است. این دولت‌ها مشوق‌های مختلف مالیاتی و تخفیف‌های خوبی برای استفاده از برقی‌ها در نظر گرفتند و همین باعث شد تا مردم این کشورها تمایل بیشتری به خرید خودروهای برقی داشته باشند.
مدل‌های موفق در برقی‌سازی به ما نشان می دهد که این روند فقط در صورتی می تواند موثر باشد که دولت مشوق‌های مناسبی را برای استفاده از برقی‌ها در نظر بگیرد.
باید از حمل و نقل عمومی آغاز کرد
اخیراً ۷۰ ایستگاه شارژ خودروهای برقی در تهران افتتاح شد، این ایستگاه‌ها قرار است برای شارژ تاکسی‌های برقی مورد استفاده قرار بگیرند، چرا که برای فرهنگ سازی و ملموس بودن تاثیر برقی‌سازی، باید از حمل و نقل عمومی شروع کرد.
کشورهایی که امروزه در صدر تولید خودروهای برقی قرار گرفته‌اند هم همین مسیر را رفته‌اند و مردم آن کشورها کاملاً با مزایای استفاده از خودروهای برقی آشنا شده‌اند.
عزم راسخ وزیر
در نهایت باید دید پروژه برقی‌سازی در وزارت صمت چگونه پیش می‌رود و دولت علاوه بر فراهم‌سازی زیرساخت، چه مشوق‌هایی را برای استفاده از برقی‌ها در نظر می گیرد، اما آنچه تاکنون مشخص شده این است که عباس علی‌آبادی اولین وزیر صنعت در ایران است که عزم راسخی در برقی سازی حمل و نقل دارد و تنها دولتمردی است که در ادوار دولت‌ها به اهمیت بالای این روند جهانی پی برده است، نمایشگاه تحول صنعت خودرو نشان داد که این عزم و اراده به خودروسازان داخلی منتقل شده و مدیران این شرکت‌ها در تلاش‌اند با رونمایی از نمونه‌های اولیه از مدل‌های برقی محصولات خود، گویِ رقابت را از هم بربایند.
کشوری که واسه تامین برق مردم ، از پاییز که بیست و چند درجه بالای صفره میره روی مازوت سوزی و اتوماتیکوار هوای شهرها رو سفید میکنه ، حالا یه نیاز مصرفی دیگه هم بهش اضافه کنید ، چی میشه ! فقط ادای کشورای پیشرفته رو در اوردن که نمیشه پیشرفت !
اگر خودروها عامل اصلی آلودگی هوا بودند، اسفند ۹۸ که کرونا شیوع پیدا کرد و همه مردم خانه نشین شدند و خیابانها خالی از ماشین بود، نباید هوای ناسالم می داشتیم ولی داشتیم. شرایط داشتن خودرو برقی حتی به اندازه شرایط اسفند ۹۸ هم خوب نخواهد بود چرا که این خودرها برق می خواهند و برق ما با مازوتی تولید می شود که عامل اصلی الودگی هوا در اسفند ۹۸ بود. نیاز بیشتر به برق یعنی مازوت بیشتر. حال سئوال اینجاست آلودگی بنزین بدون سرب با کاتالیزور بیشتره یا مازوت بدون فیلتر دوده؟
بله تغییر میدهد مردم بنزین مصرف نمیکنند و پول بنزین را کسانی دیگر میخورند.مردم هم با موتور برق خودروهایشان را شارژ کنند