دستی‌کشی ترامپ جلوی چین و اروپا؛ تاثیر عجیب تعرفه های جدید آمریکا بر بازار خودرو
خبر اعمال تعرفه های جدید ترامپ یکی از مهم ترین خبری ها در فضای اقتصادی-صنعتی دنیا بوده اما تاثیر این تعرفه های جدید آمریکا بر بازار خودرو چگونه خواهد بود؟
طی چند روز اخیر، اخبار مرتبط با اعمال تعرفه برای صادرات هرگونه کالایی از هر گوشه‌ی جهان به ایالات متحده، تقریباً تمام کشورها و اهالی صنعت و تجارت را در شوک فرو برده و همه را در اندیشه‌ی چگونگی ادامه‌ی فعالیت خود با سودآوری، یا حتی بقای کسب‌وکارشان، فرو برده است.
رابطه‌ی ناهموار و مواج تعرفه‌ها با صنعت خودرو
با اعمال این تعرفه‌ها، چندین سناریو برای مناطق جغرافیایی و اقتصادی گوناگون جهان رخ می‌دهد که در این یادداشت، به بررسی یکایک این مناطق و سناریوهای احتمالی آن‌ها می‌پردازیم:
تأثیر تعرفه‌ها بر اعمال کننده‌ی تعرفه‌ها (آمریکا):
با توجه به اینکه اعمال تعرفه بر روی تمام کالاها، و فارغ از ماهیت آن‌ها انجام می‌شود، در نتیجه باید گفت که در اولین قدم، قیمت خودروهایی که متعلق به برندهای آمریکایی هستند نیز به شکل قابل‌توجهی افزایش پیدا می‌کند؛ چراکه بسیاری از قطعات این خودروها از کشورهای آسیایی و اروپایی وارد می‌شوند. در نتیجه، با شرایط جدید، قیمت تمام‌شده‌ی این خودروها نیز افزایش می‌یابد.
در قدم بعدی، قیمت خودروهای مونتاژی نیز به همین دلیل افزایش می‌یابد. اما مشکل اصلی جایی رخ می‌دهد که بازار خودروهای وارداتی آمریکا به‌شکل هولناکی با افزایش قیمت مواجه می‌شود؛ به‌طوری‌که، برای مثال، یک دستگاه خودروی بی‌ام‌و ایکس۵ که در حال حاضر با قیمت ۶۵ هزار دلار در این کشور به فروش می‌رسد، از این پس با قیمت نهایی ۸۱ هزار دلار به فروش خواهد رسید.
پس می‌توان گفت چیزی که در شرایط فعلی نمایان است، حتی برای خود آمریکایی‌ها هم تا به این لحظه سودآور و جذاب نیست.
اگر چین نبود، شاید تعرفه‌ای نبود!
چینی‌ها عامل تغییر نظم جهانی طی چند دهه‌ی اخیر بوده‌اند و ترامپ نیز هدف اصلی خود را از اعمال این تعرفه‌ها، مقابله با سلطه و نفوذ سرسام‌آور صنعتی و اقتصادی این کشور در جهان اعلام کرده است. سناریوهای متعددی برای چینی‌ها مطرح است، اما بسیاری معتقدند که با افزایش قیمت ناشی از تعرفه، پرونده‌ی این خودروها در آمریکا بسته می‌شود و این خودروها روانه‌ی اروپا یا بازار آمریکای جنوبی و آفریقای جنوبی می‌شوند. اما واقعیت این است که چین، خود تعیین‌کننده و مبدع سناریوست و نمی‌توان هیچ حکم قطعی برای این کشور و شرکت‌هایش صادر کرد.
اروپا، برنده‌ی دیروز؛ بازنده‌ی همه‌جانبه‌ی امروز
اروپا که مطابق با تعداد زیادی از اسناد تاریخی به‌عنوان اولین مبدأ خودروسازی در جهان شناخته می‌شود، این روزها اصلاً حال خوبی ندارد. چراکه چینی‌ها با ترویج خودروهای برقی، پرآپشن و ارزان‌قیمت، بازار صادراتی این خودروسازان را تخریب کردند؛ و علاوه بر آن، بازار مصرف خود اروپا را نیز از دست اروپایی‌ها خارج کردند. این اتفاقات منجر به آن شده بود که ابرقدرت‌های خودروسازی اروپا مثل مرسدس‌بنز یا آئودی، تعدیل نیرو انجام دهند یا برخی از کارخانه‌های خود در اروپای شرقی که قدمتی در حدود یک قرن داشتند را جمع کنند. حال، با وضع این تعرفه‌ها توسط ترامپ، بازار آمریکا نیز تا حد زیادی از دست اروپایی‌ها خارج می‌شود؛ و از سوی دیگر، اگر قرار باشد محصولات مرجوعی اروپایی که از آمریکا بازمی‌گردند روانه‌ی آسیا شوند، آنگاه رقابت دوباره‌ای با خودروهای چینی و سایر برندهای آسیای شرقی درخواهد گرفت؛ رقابتی که این‌بار بسیار سخت‌تر از رقابت‌های قبلی است. در نتیجه، می‌توان انتظار داشت که صنعت خودروسازی اروپا با حذف یا ادغام‌های گسترده‌ای برای بقا مواجه شود.
خاورمیانه و آسیا، برنده‌ی مطلق بی‌دلیل!
شاید باور این موضوع عجیب یا ناممکن باشد، اما به‌طرز عجیبی، نتیجه‌ی تمام این اتفاقات در نهایت منجر به ورود سیل عظیمی از خودروها از اروپا، چین و شرق آسیا به منطقه خاورمیانه خواهد شد. در چنین شرایطی، برخی از بازارها در خاورمیانه تغییری نمی‌کنند؛ چراکه در این بازارها، به دلیل شرایط فرهنگی و سلیقه‌ی مردم، تنها برخی برندها مانند تویوتا و نیسان تقاضا دارند.
برخی دیگر از بازارها مانند بازار امارات، به دلیل پویایی و ثروت، تحت تأثیر بازار جهانی و خلاقیت برندها هستند و هر شرکتی با استفاده از هنر خود می‌تواند وارد بازار این کشور شود. اما مهم‌ترین بازار برای ما، و حتی به نوعی برای بسیاری از کشورها در این شرایط، می‌تواند بازار ایران باشد؛ به‌ویژه اگر روابط سیاسی ایران و آمریکا در این مدت تغییر کند. اگر این تحولات بر مسیر مثبت و سازنده‌ای حرکت کند و مسئولان نیز کمی در سیاست‌های خود بازنگری و در عمل تغییر ایجاد کنند، شاید بتوانند گذشته و آینده‌ی صنعت حمل‌ونقل و خودروی کشور را با استفاده از این فرصت، به‌طور بنیادین متحول کنند.
