عقب نشینی هوندا از برنامه برقی سازی کامل؛ تمرکز بر مسیرهای متنوع برای کربن زدایی
شمار زیادی از خودروسازان برقی‌سازی را در دستور کار قرار داده و قصد دارند از این طریق آلایندگی محصولات تولیدی خود را با کاهش تدریجی، در نهایت به صفر برسانند. در این برخی خودروسازان اعتقاد دارند برقی‌سازی تنها راهکار موجود نیست و می‌توان با روش‌های متفاوتی به هدف خنثی‌سازی آلاینده‌های کربنی دست یافت. هوندا جدیدترین شرکتی است که به این گروه پیوسته و گفته وسایل نقلیه تمام الکتریکی فقط یکی از مسیرهای رسیدن به هدف هستند و نه خود هدف.
سال گذشته بود که هوندا اعلام کرد حدود ۱۰ تریلیون ین (معادل ۶۸ میلیارد دلار) برای برنامه‌های برقی‌سازی اختصاص خواهد داد. اما تنها چند ماه پس از آن، این رقم با کاهش ۳۰ درصدی مواجه شد. همچنین هدفگذاری قبلی شرکت مبنی بر اینکه خودروهای تمام برقی باید تا پایان دهه جاری ۳۰ درصد از فروش سالانه را به خود اختصاص دهند، دیگر پابرجا نیست.
با این حال، هوندا همچنان بر هدف نهایی خود یعنی به صفر رساندن آلاینده‌های کربنی در تمامی محصولات و فعالیت‌های شرکتی تا سال ۲۰۵۰ تأکید دارد. اما همانطور که مدیرعامل جدید شاخه استرالیایی هوندا یعنی آقای جی جوزف در مصاحبه با مجله درایو توضیح داده، مسیر رسیدن به این هدف می‌تواند متنوع و شامل روش‌های متفاوتی باشد.
هوندا: هدف ما نه خودروهای برقی، بلکه کربن زدایی است
جی جوزف، مدیرعامل هوندا استرالیا، می‌گوید:
«نکته‌ای که می‌خواهم تأکید کنم این است که خودروهای برقی هدف نیستند، بلکه تنها یکی از مسیرهای به صفر رساندن آلاینده‌های کربنی به شمار می‌روند. ما در حال پیشروی هستیم و روی باتری‌های جامد کار می‌کنیم، اما هدف نهایی ما کربن‌زدایی کامل است نه صرفاً خودروهای برقی. آنها یک مسیر واضح در میان‌مدت هستند، ولی در کنار آنها سایر تکنولوژی‌هایی را که در تحقق هدف به ما کمک می‌کنند، توسعه می‌دهیم. ما دوست داریم از فناوری پیل سوختی نیز استفاده کنیم، البته وقتی زیرساخت‌ها فراهم شوند.»
بازگشت آرام هوندا به فناوری پیل سوختی؛ CR-V e:FCEV در نقش خودروی دوگانه
هوندا از پیشگامان تکنولوژی پیل سوختی است و مدل کلاریتی را با این تکنولوژی عرضه می‌کرد. با وجود توقف تولید کلاریتی، کمپانی ژاپنی هنوز از هیدروژن دست نکشیده است؛ به عنوان نمونه، مدل جدید CR-V e:FCEV نه تنها یک خودروی پیل سوختی است، بلکه به کمک باتری ۱۷.۷ کیلووات ساعتی می‌تواند تا ۴۶ کیلومتر مسافت را در حالت برقی طی کند. با این حساب باید مدل مذکور را یک خودروی دوگانه (هیبرید قابل شارژ) دانست.
به غیر از هوندا، شرکت‌هایی مانند تویوتا، هیوندای و حتی ب ام و همچنان به توسعه فناوری هیدروژن پایبند هستند. ب ام و که در توسعه این فناوری همکاری‌های نزدیکی با کمپانی تویوتا دارد، در سال ۲۰۲۸ یک مدل جدید را با پیشرانه هیدروژنی وارد بازار خواهد کرد. در مقابل گروه خودروسازی استلانتیس علاقه خود به این نوع پیشرانه را از دست داده و به طور کامل از برنامه‌های خود در این زمینه صرف‌نظر کرده است. از نظر استلانتیس، این نوع تکنولوژی «بخشی خاص و محدود» بوده و صرفه اقتصادی ندارد.
تنوع قوای محرکه؛ سوخت‌های مصنوعی، هیدروژن و فراتر از آن
شرکت تویوتا از مخالفان سرسخت برقی‌سازی کامل خودروهاست. این کمپانی نیز سالهاست بر ایجاد تنوع در پیشرانه‌ها تأکید دارد و اصرار می‌کند که نباید صرفاً روی برقی‌سازی تمرکز کرد. در این راستا، تویوتا، مزدا و سوبارو در حال توسعه موتورهای احتراق داخلی هستند که با سوخت‌های کربن‌خنثی مانند هیدروژن مایع، سوخت‌های زیستی و سوخت مصنوعی کار می‌کنند. این یعنی آینده خودروهای پاک لزوماً به معنای حذف موتورهای درون‌سوز نیست.
چالش بزرگ؛ زیرساخت هیدروژن همچنان یک مانع جدی است
با وجود این تلاش‌ها، بزرگ‌ترین مانع همچنان نبود زیرساخت مناسب برای هیدروژن است. طبق گزارش پایگاه H2stations.org، در پایان سال گذشته میلادی، تنها حدود ۱۱۶۰ ایستگاه سوخت‌گیری هیدروژن در سراسر جهان فعال بوده که رقم خیلی کمی به حساب می‌آید. زیرساخت سوخت‌های مصنوعی نیز تقریباً وجود ندارد؛ این نوع سوخت فقط در چند نقطه از جمله کارخانه پورشه در شیلی که طرحی پایلوت است، پیدا می‌شود.
در حالی که برخی کارشناسان معتقدند سرمایه‌گذاری روی سوخت‌های جایگزین مانند هیدروژن و سوخت مصنوعی نوعی اتلاف منابع است، برخی دیگر همچنان در خصوص کارایی و اثربخشی خودروهای تمام برقی تردید دارند. به عنوان مثال، آکیو تویودا مدیرعامل سابق و رئیس هیئت مدیره فعلی تویوتا که مخالف جدی خودروهای برقی است، پیش‌بینی کرده که سهم سهم این مدل‌ها از بازار جهانی هرگز از ۳۰ درصد فراتر نخواهد رفت.
با وجود مخالفت آقای تویودا، آمارهای جهانی روندی متفاوت را نشان می‌دهند. طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی (IEA)، در سال ۲۰۲۴ خودروهای تمام برقی بیش از ۲۰ درصد از فروش جهانی را به خود اختصاص داده‌اند. در صورت ادامه این روند، سهم آنها در سال جاری به ۲۵ درصد افزایش خواهد یافت. چین همچنان پیشتاز این بازار است، اما اروپا نیز پیشرفت چشمگیری داشته است. بر اساس داده‌های موجود، در نیمه نخست سال ۲۰۲۵، برابر با ۱۷.۵ درصد از خودروهای صفر کیلومتر فروخته‌شده در قاره سبز دارای پیشرانه الکتریکی بوده؛ این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، از رشد ۱۳.۹ درصدی حکایت دارد.
